SERP یا Search Engine Results Pages صفحاتی هستند که گوگل یا هر موتور جستجوی دیگری تحت عنوان صفحه نتایج در پاسخ به جستجوی کاربر نمایش می‌دهد. این صفحات عنوان صفحات وبی را نمایش می‌دهند که به آنچه سرچ شده ارتباط نزدیکی داشته‌اند؛ بنابراین اگر شما هم صاحب یک وب‌سایت هستید و می‌خواهید ورودی سایتتان را افزایش دهید باید در SERP ظاهر شوید تا شانس کلیک گرفتن از کاربران را داشته باشید.
چرا SERP برای سئو مهم است؟
همان طور که در نمودار زیر مشاهده می‌کنید، اکثر کاربران روی یکی از نتایج ظاهر شده در صفحه اول SERP کلیک می‌کنند و در واقع از همان صفحه اول جواب خود را می‌گیرند.
به همین دلیل است که همه می‌خواهند در صفحه اول ظاهر شوند و برای کسب رتبه‌های 1 تا 10 تلاش می‌کنند. شاید ظالمانه به نظر برسد، اما حتی اگر رتبه 11 را کسب کنید و در صفحه دوم ظاهر شوید، عملاً نامرئی خواهید بود. از طرفی، همیشه هم قرار گرفتن در صفحه اول مساوی با جذب ترافیک بالا نخواهد بود،
75 درصد از کلیک‌ها فقط به 3 رتبه اول اختصاص پیدا می‌کند؛ به عبارت دیگر اکثر کاربرانی که عبارتی را سرچ می‌کنند، صفحه SERP را اسکرول نمی‌کنند و به انتخاب یکی از سه نتیجه اول بسنده می‌کنند.
علاوه بر نتایج طبیعی، تبلیغات ادوردز نیز در صفحات نتایج موتور جستجو یا سرپ دیده می‌شوند. این تبلیغات با علامت Ad از نتایج طبیعی تمایز داده می‌شوند.
به طور کلی نتایجی که در سرپ دیده می‌شوند را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:
- نتایج طبیعی یا ارگانیک
- تبلیغات یا Ads
- فیچرها یا ویژگی‌های SERP
پس اگر می‌خواهید در SERP دیده شوید باید در یکی از این سه دسته قرار بگیرید.
دیده شدن در نتایج طبیعی گوگل با سئو
نتایج طبیعی همان صفحات ایندکس شده در سرپ گوگل هستند. از آنجا که هزاران صفحه موجود در شبکه نت با هر عبارتی که سرچ می‌شود مطابقت می‌کنند، گوگل آن‌ها را بر اساس معیارهای رتبه‌بندی سئو در صفحات سرپ مرتب می‌کند تا مرتبط‌ترین و باکیفیت‌ترین نتایج در جایگاه‌های بالاتر قرار بگیرند. طبیعتاً این صفحات در صفحه اول ظاهر خواهند شد. پس می‌توان به این نتیجه رسید که با سئو سایت، جایگاه آن در صفحات سرپ بهبود پیدا می‌کند و در نتیجه سایت بازدید بیشتری خواهد گرفت.
در نمودار زیر تأثیر یکی از معیارهای رتبه‌بندی سئو – یعنی بک لینک – بر میزان بازدید سایت را مشاهده می‌کنید:
اما SERP از یک نظر دیگر هم در سئو اهمیت پیدا می‌کند. یک سری از مشخصات صفحه وب در سرپ نمایش داده می‌شود که در تصویر زیر نیز مشاهده می‌کنید:
این شما هستید که به عنوان مدیر سایت تعیین می‌کنید URL صفحه یا متا دیسکریپشن چه باشد و چه تگ عنوانی در صفحات سرپ برای صفحه وب شما نمایش داده شود. هرچند که معمولاً گوگل توضیحات متا را تغییر می‌دهد. اگر structured data صفحه را تنظیم کرده باشید، ریچ اسنیپت نیز در زیر متای توضیحات نمایش داده می‌شود.
پس اگر می‌خواهید در فهرست نتایج طبیعی گوگل یا هر موتور جستجوی دیگری نمایش داده شوید باید بهترین و مرتبط‌ترین محتوا را برای کلیدواژه مدنظر تولید کنید. تمام اصول سئو را در آن رعایت کنید و مطمئن شوید که خزنده‌های گوگل می‌توانند همه صفحات سایتتان را بخزند.
ویژگی‌های SERP چیست و چگونه می‌توانید در آن‌ها ظاهر شوید؟
یکی دیگر از بخش‌های سرپ، فیچرها هستند که به فارسی معمولاً از آن‌ها به عنوان «ویژگی‌های سرپ» یاد می‌شود. این بخش می‌تواند مانند بخش تبلیغات پولی باشد یا طبیعی. با این حال این بخش اثر قابل توجهی بر سئو دارد.
هدف گوگل از اضافه کردن این بخش به صفحات سرپ، رساندن کاربران به پاسخ، بدون نیاز به کلیک است.
تحقیقات اخیر نشان می‌دهند 50 درصد جستجوها بدون نیاز به کلیک به پاسخ رسیده‌اند.
البته باید به این هم توجه داشت که ویژگی‌های سرپ در زبان انگلیسی بسیار پیشرفته‌تر از زبان فارسی عمل می‌کند. اما ببینیم اصولاً فیچرها یا ویژگی‌های SERP به کدام بخش از سرپ می‌گویند. در واقع هر بخشی که در صفحات سرپ ببینید - به جز ادز و نتایج ارگانیک – می‌تواند جزو ویژگی‌های سرپ باشد. البته خود این ویژگی‌ها در چند دسته جای می‌گیرند:
- اسنیپت‌های جدا شده (Featured Snippets)
این نوع سرپ فیچر بیشتر در سرچ‌های انگلیسی دیده می‌شود و هنوز آنچنان در میان سرچ‌های فارسی دیده نشده. در این ویژگی، گوگل بخشی از متن یک صفحه وب را که می‌تواند بهترین جواب برای عبارت سرچ شده باشد جدا می‌کند و در یک کادر در بالای صفحه اول نتایج نمایش می‌دهد. به این ترتیب کاربر بدون نیاز به باز کردن هیچ صفحه‌ای می‌تواند پاسخ سوالش را در همان صفحات سرپ بخواند.
البته همان طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، ویژگی اسنیپت می‌تواند علاوه بر متن، به صورت ویدئو هم باشد. با این که در حال حاضر این ویژگی به صورت متنی برای زبان فارسی فعال نیست ولی به احتمال زیاد در آینده فعال خواهد شد. پس چه بهتر که از همین الآن صفحات سایتتان را طوری بسازید که وقتی این قابلیت برای زبان فارسی نیز فعال شد، سایت شما بتواند در کلیدواژه‌هایی که برای آن‌ها زحمت کشیده‌اید به عنوان فیچر اسنیپت ظاهر شود. به این منظور باید در جایگاه‌های 1 تا 5 قرار بگیرید؛ چون گوگل این ویژگی سرپ را از بین رتبه‌های 1 تا 5 انتخاب می‌کند.
- کارت اطلاعات (knowledge card)
گاهی عبارتی که سرچ می‌شود با یک نمودار، یک جدول یا عدد قابل پاسخگویی است.
علاوه بر آنچه گفته شد، هر نوع پاسخی که کاملاً قابل اعتماد باشد، مانند ویکی پدیا یا وب‌سایت‌های دولتی نیز می‌توانند به عنوان کارت اطلاعات در بالای نتایج طبیعی گوگل ظاهر شوند. از آنجا که گوگل این اطلاعات را یا از منابع خود یا از وب‌سایت‌های مشخصی که گفته شد بیرون می‌کشد، قرار گرفتن در این دسته غیر ممکن است. همان طور که در تصویر بالا نیز مشاهده می‌کنید، آدرس هیچ وب‌سایتی برای کارت اطلاعات ذکر نشده و این کارت از منابع خود گوگل است.
- پنل اطلاعات (Knowledge Panel)
پنل اطلاعات در مورد موضوع اصلی که در مورد آن سرچ شده اطلاعاتی را به کاربر ارائه می‌دهد. این اطلاعات معمولاً در سمت راست صفحه و کنار ستون نتایج دیده می‌شود.
اطلاعاتی که در این دسته از ویژگی‌های سرپ قرار می‌گیرند اکثراً از منابع مورد اعتماد خود گوگل تغذیه می‌شوند؛ مگر اطلاعات مربوط به شرکت‌ها، بیمارستان‌ها و ... پس تنها در صورتی می‌توانید در این دسته قرار بگیرید که صاحب کسب و کار بزرگی باشید. به اطلاعاتی که در مورد بیمارستان ابن سینا در کارت اطلاعاتی نمایش داده شده توجه کنید. ساعت کاری، تلفن تماس، حتی دکمه‌های مسیریابی و وب‌سایت نیز در این کارت تعبیه شده‌اند.
- پک تصاویر (Image Pack)
حتماً زیاد با این ویژگی SERP مواجه شده‌اید. برخی کلیدواژه‌ها عکس محور هستند و وقتی سرچ شوند حتماً یک پک تصویر در ابتدا یا در میان نتایج صفحه اول دیده می‌شود که حاوی تصاویر بندانگشتی کلیدواژه سرچ شده است.
تصاویری که در اینجا نمایش داده می‌شوند گزیده‌ای از بخش تصاویر گوگل هستند؛ بنابراین اگر تصاویر سایتتان را بهینه‌سازی کنید شانس این را خواهید داشت که در پک تصاویر قرار گرفته و یک لینک از صفحه اول به وب‌سایتتان بگیرید. لازم به ذکر است این پک می‌تواند برای ویدئو نیز ظاهر شود.
- داستان‌های برتر (Top stories)
این بخش نیز هنوز برای زبان فارسی فعال نشده. همان طور که از نامش پیداست باید مقالاتی که اخیراً منتشر شده‌اند را در بالای صفحه نمایش دهد. این مقالات معمولاً همراه با نام نویسنده، تصویر بندانگشتی یا ویدئو و عنوان پست نمایش داده می‌شوند.
اکثر صفحاتی که در این بخش نمایش داده می‌شوند از سایت‌های خبری می‌آیند و از آنجا که باید جدیدترین اخبار را بازگو کنند، هیچ صفحه‌ای نمی‌تواند برای مدت طولانی در این جایگاه‌ها باقی بماند.
- سایرین پرسیده‌اند (People also ask)
این کادر در اواسط صفحه سرپ نمایش داده می‌شود و سؤالاتی است حول کلیدواژه‌ای که کاربر سرچ کرده به همراه پاسخ کوتاه آن‌ها.
اگر شما هم با این ویژگی SERP روبه‌رو شده باشید حتماً متوجه شده‌اید که با هر بار کلیک کردن روی یکی از سؤالات، علاوه بر اینکه جواب آن ظاهر می‌شود و چند سؤال دیگر نیز به پایین این فهرست اضافه خواهد شد.
اما مدیران وب‌سایت‌ها چطور می‌توانند در این فهرست ظاهر شوند؟
اگر شما قصد دارید محتوایی برای یک کلیدواژه تولید کنید، حتماً ابتدا آن را سرچ کنید و اگر با این ویژگی سرپ رو به رو شدید، پاسخ سؤالاتی که در فهرست دیده می‌شوند را حتماً در محتوایتان بگنجانید تا شانس دیده شدن در آن را داشته باشید.
- لینک‌های سایت (SiteLinks)
گاهی اوقات در زیر برخی صفحاتی که در صفحه اول SERP نمایش داده شده‌اند لینک‌هایی دیده می‌شود که به صفحات اصلی آن سایت می‌روند. به این ترتیب این سایت می‌تواند چند لینک بیشتر در صفحه اول سرپ داشته باشد.
اگر می‌خواهید لینک‌های سایتتان نیز در زیر لینک عنوان صفحه‌تان در صفحات سرپ ظاهر شوند باید بدانید وقتی کلیدواژه‌ای که برند باشد یا احتمالاً به برندی مرتبط باشد سرچ شود، گوگل این ویژگی را در سرچ نمایش می‌دهد؛ بنابراین اگر کسی دنبال شما یا خدمات شما بگردد احتمالاً می‌توانید از این ویژگی استفاده کنید. جالب است بدانید در صورتی که صفحه‌تان محبوب باشد یا لینک‌های داخلی زیادی به محتوای مرتبط داشته باشد احتمال دارد حتی در سرچ‌های غیر برندی هم با ویژگی sitelink ظاهر شوید.
- ویدئو
گاهی اوقات در کنار نتایج طبیعی که در صفحات سرپ نمایش داده می‌شوند، یک ویدئو در اندازه بندانگشتی نیز دیده می‌شود.
اکثر نتایجی که در این ویژگی سرپ ظاهر می‌شوند از سایت آپارات یا یوتیوب می‌آیند؛ اما می‌توانند از سایت‌های دیگر نیز باشند. شما هم برای اینکه ویدئوهایتان را در صفحه نتایج نمایش دهید باید آن‌ها را در یوتیوب یا آپارات بارگذاری کنید. اگر ویدئوتان را جای دیگری غیر از سایت‌های مخصوص ویدئو بارگذاری کرده‌اید و می‌خواهید در صفحه نتایج با ویژگی ویدئو به نمایش دربیاید باید صفحه‌تان اسکیما ویدیو (Video Object schema markup) را داشته باشد.
بیشتر بخوانید: اسکیما چیست؟ معرفی انواع اسکیما و کاربرد آن در سئو
- پک محلی (Local Pack)
کلیدواژه‌هایی که مقاصد آدرس‌یابی یا به عبارتی محلی داشته باشند معمولاً با پک محلی سرپ رو به رو خواهند شد. این پک‌ها حاوی یک نقشه و سه آدرس مرتبط با کلیدواژه سرچ شده هستند.
سرچ محلی در چند سال اخیر به طرز خیره کننده‌ای پیشرفت کرده و مورد استفاده کاربران قرار گرفته است. به خصوص اگر کسب و کاری غیرمجازی دارید حتماً باید آدرس خود را در گوگل مپ ثبت کرده و سئو محلی را فراموش نکنید.
انواع هدف جستجو
اگر دقت کرده باشید، برای اینکه بتوانید جایگاهی در هر یک از ویژگی‌های SERP به دست آورید، باید هدف کاربر از سرچ کلیدواژه مورد نظرتان را بدانید و بر اساس هدف کاربر، آنچه را نیاز است فراهم کنید. کاربران اساساً به دلایل زیر یک سرچ انجام می‌دهند:
- کسب اطلاعات
اکثر سرچ‌ها در این بخش قرار می‌گیرند. با این حال باید بدانید گوگل می‌داند کسانی که عبارت‌هایی را با هدف کسب اطلاعات سرچ می‌کنند در واقع اهدافی بیشتر آنچه تایپ کرده‌اند در سر دارند. برای مثال کسی که «سس گوجه‌فرنگی» را سرچ می‌کند احتمالاً به دنبال دستور پخت‌هاست نه به دنبال تاریخچه ساخت سس گوجه! گوگل این اطلاعات را بر اساس تجربه و کلیک‌هایی که کاربران می‌کنند به دست می‌آورد. این تجربیات به گوگل کمک می‌کنند تا متوجه شود کدام کلیدواژه‌ها نیازمند افزودن ویدئو یا عکس هستند و برای هر کلیدواژه از کدام ویژگی‌های SERP استفاده کند.
- مسیریابی
نوع دوم اهداف کاربران از جستجوی عبارت، مسیریابی است. این مسیریابی می‌تواند پیدا کردن یک وب‌سایت، نرم افزار یا ... باشد یا می‌تواند آدرس یک رستوران در یک محله مشخص از شهر.
- معامله
خیلی از مردم برای خرید کالاهای مورد نیاز یا حتی فروش محصولات دست دوم، دست‌ساز یا تولیدی خودشان از اینترنت استفاده می‌کنند که می‌توانند در این دسته قرار بگیرند.
- تحقیقات تجاری
برخی افراد قصد دارند در آینده نزدیک خریدی داشته باشند؛ مثلاً قصد خرید ماشین دارند و از اینترنت برای تحقیق در این مورد استفاده می‌کنند. با اینکه هدف این افراد در نهایت معامله است ولی فعلاً به وقت بیشتری برای تکمیل اطلاعاتشان نیاز دارند.
چطور در نتایج گوگل نمایش داده می‌شویم؟
گوگل یک سری روبات به نام خزنده یا crawler برای بررسی همه صفحات موجود در وب دارد و آن‌ها را به سراغ سایت‌ها می‌فرستد تا تمام صفحات را بخزند و اطلاعات موجود در آن‌ها را فهرست (ایندکس) کنند.
سپس وقتی کاربری عبارتی را سرچ می‌کند، گوگل دست به کار شده و عبارت سرچ شده را با صفحات ایندکس شده مطابقت می‌دهد تا نتایج مرتبط را بیابد و برای کاربر در صفحات سرپ نمایش دهد. این نتایج به ترتیب از مرتبط‌ترین و باکیفیت‌ترین صفحات در SERP جای می‌گیرند.
اگر در ایندکس شدن صفحات سایتتان به مشکل برخوردید می‌توانید به مقاله‌ی چرا گوگل سایت ما را ایندکس نمی‌کند مراجعه کنید.
جمع بندی
با توجه به آنچه گفته شد، برای اینکه در SERP دیده شوید تنها کافی است سایت خود را سئو کنید، خودتان را جای کاربرانتان بگذارید و بهترین‌ها را برایشان فراهم کنید. البته کسب رتبه‌های برتر نیازمند صبر و حوصله کافی است. مسلماً کمتر از 6 ماه نمی‌توان به صفحه اول SERP رسید.
